چندی قبل فردی که ظاهراً در رشته حقوق تحصیل کرده، مباحثی را با موضوع «جنگ نرم در حوزه طب و تغذیه» در یکی از مساجد تهران مطرح کرد که متخصصان مرتبط در حوزه طب سنّتی و اسلامی باید در رابطه با صحت و سقم این سخنان قضاوت کنند چرا که وی ضمن سخنانش تقریباً هیچ سند و مرجعی را معرفی نمی کند.

وی همچنین درباره بهداشت و کیفیّت آب و نان ادعاهایی واهی و غیرعلمی را طرح می کند(دریافت صوت) که لازم دانستم با توجه به تخصّص خود و برخی مباحث پیشین به آن بپردازم:

1-ادعای افزودن سرب به آرد نانوایی تا به حال در قوطی هیچ عطاری یافت نشده و معلوم نیست وی بر چه اساسی این ادعا را طرح می کند و اصلا این کار با چه توجیهی می تواند انجام شود؟!

فضای مجازی را هم که جستجو می کنیم به چنین شایعه ای برنمی خوریم بلکه بیشتر بحث جوش شیرین و جوهر قند(متشکل از اکسیژن، گوگرد و سدیم) مطرح است که برخی نانوایان متخلّف به قصد تخمیر سریع، سفید کردن نان و افزایش خاصیت کششی از آن استفاده می کنند.(1)

لذا هیچ ادعایی مبنی بر افزودن مستقیم سرب به آرد نانوایی یافت نمی شود امّا این عنصر سمّی از دو طریق به صورت غیرمستقیم می تواند وارد نان شود:

1-1- جوش‌شیرین با ایجاد تغییراتی در دستگاه گوارش سبب افزایش جذب فلزات سنگین نظیر کادمیــوم، سرب و جیوه می‌شود.(2)

1-2- در برخی پژوهش ها با بررسی میزان سرب موجود در نان، این فرضیه مطرح شده که سرب می تواند از طریق آلودگی های محیطی(وسائط نقلیه و آلودگی هوا) و یا نوع سوخت مصرفی نانوایی ها وارد نان شود.(3)

2- کلر برای ضدعفونی به آب افزوده می شود و سالم سازی آب از این طریق نقش به سزایی در کاهش بیماری های واگیردار داشته و دارد که قبلاً در این باره مفصّل بحث کرده ایم(4)

3- افزودن عمدی نیترات به آب نیز هیچ دلیلی و توجیهی ندارد بلکه امروزه به دلیل فعالیت های گسترده صنعتی، کشاورزی، و خدماتی در جوامع شهری و روستایی، ترکیبات مختلف ازت شامل آمونیاک، نیتریت و نیترات از طریق دفع فاضلاب های خام، نشت از تأسیسات فاضلاب شهری و صنعتی، تجمع زباله های شهری و صنعتی، مصرف بی رویه کودهای حیوانی و شیمیایی در کشاورزی و ... وارد منابع خاک و آب های سطحی و زیر زمینی می گردد.(5)

4-جوشاندن آب گرچه موجب کاهش کلر باقی مانده آب می شود(6) امّا نه تنها تأثیری در کاهش میزان نیترات در آب ندارد بلکه وقتی حجم آب با جوشیدن کاهش می‏ یابد، غلظت نیترات در آب افزایش می ‏یابد، چرا که نیترات یک ترکیب محلول در آب است و با جوشاندن تبخیر یا ته‏ نشین نمی‏ شود؛ همچنین هر چقدر مدت زمان جوشیدن آب طولانی‏ تر باشد، حجم آب کمتر و در نتیجه غلظت نیترات بیشتر می‏ شود.(7)

لازم به ذکر است که برای زدایش نیترات از آب آشامیدنی روش هایی نظیر کاربرد رزین های تبادل یونی وجود دارد که البته در مورد آب آشامیدنی شبکه های آبرسانی تحت پوشش شرکت های آب و فاضلاب، از نظر مسؤولان امر نگرانی خاصی در این زمینه وجود ندارد(8)

در پایان جا دارد کسانی که دم از اسلام و  طب و تغذیه اسلامی می زنند، بدانند که اخلاق اسلامی حکم می کند «ما محکم حرف بزنیم، متقن حرف بزنیم؛ یک مؤلف، یک مصنّف، یک استاد وقتی می‌خواهد سخن بگوید، تألیفی داشته باشد، تدریسی داشته باشد باید طوری حرف بزند که محقّقان پشت پرده نتوانند نقد کنند.

یعنی کسی که دارد یک جا سخنرانی می‌کند تنها مستمعان آن محفل را نبیند، بگوید در اینجا ده‌تا محقّق نشستند و این مردم هم نشستند، من باید طرزی حرف بزنم که هم مردم بفهمند، هم این محقّقین نقد نکنند».(9)

همایون سلحشور فرد، کارشناس بهداشت محیط 

پی نوشت ها: 

1- بفرمایید یک لقمه سرطان/ نانوایی‌هایی که سرطان را به مردم هدیه می‌کنند ‌

2- مضرات استفاده از جوش شیرین در نان

3- بررسی میزان سرب و کادمیوم در نان‌های تولیدی در شهرستان یزد

4- نکاتی درباره آب سالم(2)- آیا به آب آشامیدنی وایتکس می زنند؟

5-جهت مطالعه بیشتر: نکاتی درباره آب سالم(6)- مواد سرطان زا در آب شرب

6- آب، نیترات و غذای کودک

7- سماور باعث افزایش نیترات آب می شود؟

8- آیا آب تهران به دستگاه تصفیه خانگی نیاز دارد؟

9- بر گرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی

سخنرانی دکتر غلامعلی افروز، عضو هیأت امنای جمعیت مبارزه با استعال دخانیات

با موضوع: خانواده و حقوق سلامت زیستی و عاطفی فرزندان

16 تیر ماه 1396، پیش از خطبه های نماز جمعه تهران

دریافت فایل صوتی ، به مدت 15 دقیقه و 38 ثانیه

نکته های کوتاه از سلامت/ 31- تدابیر روزه داری و مطالعه در ماه مبارک رمضان+صوت

سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتی و عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد
 زمان و مکان:  6 خرداد ماه 1396- مهدیه دانشگاه

توصیه به خوردن روزه از سوی پزشکان برای افراد، بسیار دشوار است؛ اکثر مریض هایمان چنین مجوزی نمی توانند از ما بگیرند و این واقعاً دلیل علمی دارد، چون برای اکثر بیماران تدابیری را می شود اندیشید که بتوانند روزه شان را بگیرند.

مثلاً طرف می گوید من سنگ کلیه دارم، روزه نمی گیرم، در حالی که همین سال قبل بیمار سنگ کلیه ای داشتیم که یک سری تدابیر را گفتیم انجام داد و روزه اش را هم گرفت و سنگ کلیه اش هم بعد از ماه رمضان برطرف شد؛ یعنی نتیجه سونوگرافی را آورد دیدیم دیگر سنگ ندارد.

یا بعضی ها می گویند ما کنکور داریم، درس داریم، در حالی که همه این ها قابل اصلاح است؛ یعنی می شود طوری روزه گرفت که مشکلی پیش نیاید. ادامه مطلب...

نکته های کوتاه از سلامت/ 30- تدابیر مصرف لبنیات در طب سنّتی/2+صوت

سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتی و عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد

 زمان و مکان: 16 اردیبهشت ماه 1396- مهدیه دانشگاه

برای کودکانی که دوران شیرخوارگی شان گذشته شیر می تواند یک غذای کامل و خوب باشد.

به خصوص در افرادی که دچار مشکلات ناشی از خشکی پوست و اگزما هستند، شیر یک خوراکی مناسب برای رفع خشکی پوست است.

از شیر یک فرآورده ای می توان درست کرد به نام آب پنیر طبی.

به این صورت که ابتدا شیر را می جوشانیم و به شیری که در حال جوشیدن است یک مقداری سرکه یا آبلیمو  اضافه می کنیم و شیر می بُرد(یا مثلاً می شود مایه پنیر زد).

پس از بُریدن شیر، چون می خواهد پنیر درست بشود یک بخش آن جامد شده و به صورت پنیر جدا می شود؛ مابقی آن مایع می شود آب پنیر که شما این مایع را صاف می کنید و استفاده می کنید.

خُب استفاده از این چه فوایدی دارد؟ ادامه مطلب...

نکته های کوتاه از سلامت/ 29-لبنیات در طب سنّتی/1+صوت

  سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتی و عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد  زمان و مکان: 9 اردیبهشت ماه 1396- مهدیه دانشگاه

راجب شیر و لبنیات سه نکته قابل ذکر است: ادامه مطلب...

نوشیدنی ها به طور کلی در طب سنتی به دو دسته تقسیم می شوند:

دسته اول نوشیدنی هایی که به صورت شربت مصرف می شوند.

دسته دوم نوشیدنی هایی که به صورت دمنوش مصرف می شوند.

هر کدام از این شربت ها و دمنوش ها با توجه به طبیعتی که دارند برای افرادی می توانند مفید و یا برای عده ای می تواند مضر باشند.

از جمله نوشیدنی های معروفی که به صورت شربت مصرف می شود و اکثر افراد آن را می شناسند ، ترکیب سکنجبین است. ادامه مطلب...

سلامت و سبک زندگی/9
لیوانِ همراه به جای یک بار مصرف/2

دوم اردیبهشت به عنوان روز زمین پاک نامگذاری شده است تا در نگاه مان نسبت به زمین تجدید نظر کنیم و هر کجا از سبک زندگی مان به این کره خاکی آسیب می رساند، آن را اصلاح کنیم.

پیشتر به لزوم اصلاح الگوی مصرف به منظور کاهش تولید زباله اشاره کردیم و برای فرهنگ سازی در جهت کاهش استفاده بی رویه از لیوان های یک بار مصرف، پیشنهادِ به همراه داشتنِ لیوانِ شخصی را مطرح نمودیم(1) چرا که یکی از مهم ترین اقدامات اصلاحی در جهت حفاظت از محیط زیست، تلاش در جهت کاهش تولید زباله (به خصوص زباله های پلاستیکی که تجزیه آن در طبیعت تا چند صد سال به طول می انجامد) می باشد.

لذا در کنار آبخوری ها اطلاعیه ای را برای ترغیبِ افراد به استفاده از لیوانِ شخصی، طراحی و نصب کردیم.

امّا متأسفانه برخی به بهانه های گوناگون همچنان خواستار قرار دادن لیوان های یک بار مصرف در کنار آبسردکن ها هستند و آخرین مورد از این دست اعتراض ها روز دوم اردیبهشت - که اتفاقاً مصادف با «روز زمین پاک» بود- در یک کانال منتسب به جمعی از دانشجویان مطرح شد که در واکنش به اطلاعیه ی توزیع شیر و ترویج تغذیه سالم در هفته سلامت، اعتراض داشتند که به جای این کارها لیوانِ یک بار مصرف کنار آبسردکن ها بگذارید!

امّا شما که خود را طالب اصلاح می دانید، نمی خواهید با اصلاح الگوی مصرف، سلامت جامعه و صیانت از محیط زیست را تضمین کنید؟

به راستی این همه که گوشی های خفن داخل جیب ها و انواع ابزارآلات باکلاس داخل کیف ها و کوله پشتی ها چپانده می شود، جایی برای یک لیوانِ سبکِ کم حجم وجود ندارد؟

حتماً باید لیوانی را که ابر و باد و مه و خورشید در کار شدند تا ساخته شده، یک بار مصرف کرد و آن را دور انداخت تا دوباره ابر و باد و مه خورشید فلک به جای اینکه نانی به کفمان بدهند، سال ها (و اگر پلاستیک باشد که قرن ها) انرژی خود را صرف تجزیه آن کنند؟ (2)

فرانسوی ها این را فهمیده اند و بنا دارند که تا سال 2020 به طور کلی استفاده از ظروف یک بار مصرف را ممنوع کنند، ما که این همه قائل به پرهیز از اسراف و تبذیر هستیم، نمی خواهیم الگوی مصرف غلط مان را اصلاح کنیم؟

پی نوشت ها: 

1-لیوانِ همراه به جای یک بار مصرف+پوستر

2- قانون آنتروپی: هر وقت انرژی از حالتی به حالت دیگر تبدیل شود باید جریمه ای پرداخت گردد؛ آن جریمه عبارت است از کم شدن مقداری از انرژی قابل استفاده برای انجام دادن کاری در آینده ... یعنی افزایش آنتروپی به معنی کاهش انرژی قابل استفاده است./ جهان در سراشیبی سقوط/ ترجمه دکتر محمود بهزاد/ صفحه 53

 سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتیو عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد

 زمان و مکان: 26 فروردین ماه 1396- مهدیه دانشگاه

بر اساس روایات، بخش مهمی از بیماری های بشر امروزه به علت پرخوری است و بخش دیگری از بیماری ها به علت درهم خوری است.

 یکی از مسایل مهمی که در روح و روان ما تاثیرگذار است همین مباحث تغذیه ای است؛ یعنی یک سری از چیزهایی که ما نباید بخوریم را می خوریم و به هم می ریزیم. 

الان برخی از دوستان نسبت به حافظه مشکل دارند و می گویند که حافظه ما ضعیف است. ادامه مطلب...

نکته های کوتاه از سلامت/ 26- تدابیر ابتدای فصل بهار/+صوت

سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتیو عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد

 زمان و مکان: 21 اسفند ماه 1395- مهدیه دانشگاه

 نزدیک نوروز که می شود ما برای سلامتی مردم نگران می شویم!؛ نوروز ایام خوبی است برای پزشکان!

 مردم خیلی می خورند و خیلی بیمار می شوند و از این نظر برای پزشکان خوب است ولی متأسفانه برای مردم عوارض زیادی دارد.

 قاعده طبی در فصل بهار -که هوا معتدل می شود- این است که فرصتی به بدن بدهیم تا به مواد زائدی که در طول فصل سرما در بدن انباشته شده بپردازد و آن ها را آماده کند تا از بدن خارج شود؛ اما ما معمولاً این فرصت را به دلیل پرخوری هایی که در ابتدای فصل بهار انجام می دهیم از بدن می گیریم و این انباشتگیِ مواد زائد در بدن زیادتر می شود.

 در هم خوری هایی که در این ایام معمولاً اتفاق می افتد، مشکلات متعددی برای اکثر مردم ایجاد می کند؛

بنابراین: ادامه مطلب...