نکاتی درباره آب سالم(5)

چندی قبل مطلبی در یک نشریه دانشجویی دیدم که مربوط بود به خبر دروغ 4 سال قبل برخی شبکه های اجتماعی بیگانه در خصوص سرطانزایی بطری های آب معدنی ایرانی که ادعا می شد از سوی جمهوری اسلامی برای نیروهای ناتو در افغانستان ارسال شده است:

و وقتی به طرق مختلف از آن ها سند و مدرک و مرجع خبر را مطالبه کردم، آن ها به جای معرفی منابع اصلی خبر، فرمودند: "ظاهراً شما کارخونه آب معدنی دارید که آنقدر ناراحت شدید ... میتونید در این باره تحقیقیات بیشتری کنید تا سندیتش براتون به اثبات برسه"!!! و در شماره بعدی آن نشریه نیز به جای ارائه مستندات خود، فقط ادعا می کردند که ما سند داریم: +

به هر حال انتشار مجدد آن شایعه فرصتی شد که قسمت پنجم و ششم سلسله مقالات "نکاتی درباره آب سالم" را به این موضوع اختصاص دهم:

قسمت پنجم: آیا آب معدنی های بطری شده سرطان زاست؟

نگرانی ها درباره کیفیت آب مصرفی و رواج برخی شایعات بی اساس و اظهار نظرات غیرکارشناسی از سوی افراد فاقد تخصص مرتبط، موجب تردید برخی مردم نسبت به سلامت آب لوله کشی و افزایش مصرف بطری های موسوم به آب معدنی شده است؛ اما استفاده از این فراورده نیز ملاحظاتی دارد که نباید بی رویه مصرف شود ضمن اینکه برخی تردیدهای مطرح شده درباره سلامت مصرف آب معدنی های بطری شده جای تأمل دارد.

از جمله اینکه عده ای به خبر تأیید نشده 4 سال قبل سایت ها و شبکه های اجتماعی بیگانه استناد می کنند مبنی بر اینکه "بزرگترین محموله آب معدنی صادراتی ایران به نیروهای ناتو مستقر در افغانستان، به علت سرطان زا بودن برگشت داده شد"؛ و به این ترتیب ادعا می کنند که بطری های آب معدنی ایران آلوده به نیترات و آرسنیک است.(که البته نفس ادعای کمک ایران به نیروهای اشغالگر کشور همسایه جای تأمل دارد)

 عده ای نیز به ادعاهای برخی افراد فاقد تخصص مرتبط استناد می کنند که دلیل ماندگاری آب معدنی بطری شده را افزودن مواد نگهدارنده خطرناک و سرطان زا می دانند.

لذا در این شماره و شماره بعد به صورت اجمالی به بررسی این ادعاها و سایر احتمالات سرطانزایی آب مصرفی می پردازیم:

1.  قبل از هر چیز ذکر این نکته ضروری است که این آب های بسته بندی مانند دیگر محصولات خوراکی و آشامیدنی قبل از ورود به بازار در آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت از نظر استانداردهای لازم برای نوشیدن، تحت آزمایشهای متعددی قرار می گیرند و در صورت عدم تأیید آن ها مجوز تولید و فروش پیدا نمی کنند لذا قبل از خرید هر محصولی باید به برچسب وزارت بهداشت(دارای اطلاعات به زبان فارسی) روی محصول توجه کنید. البته این نظارت ها به قبل از مرحله تولید محدود نمی شود و پس از تولید نیز کارشناسان سازمان غذا و دارو و مراکز بهداشتی سراسر کشور به طور مستمر از کارخانجات تولیدی و فروشگاه های سطح عرضه اقدام به نمونه برداری از محصولات مختلف و ارسال به آزمایشگاه های مرجع می نمایند و  در صورت تخطی از استانداردها در فرایند تولید، نسبت به بازنگری در مجوز صادر شده، اقدام قانونی لازم و اطلاع رسانی اقدام می شود و چنانچه تخطی از استانداردها مربوط به مشکلات شرایط  نگهداری در سطح عرضه باشد، برخورد قانونی با فروشندگان صورت می گیرد.
علاوه بر این، محققان نیز بررسی هایی در این زمینه انجام می دهند که مطالعات متعدد روی انواع معروف و پرمصرف آب های معدنی و بطری شده در سطح شهرهای مختلف کشور نشان داده نمونه های انتخابی از لحاظ کیفیت شیمیایی از وضعیت خوبی برخوردار است و استانداردها و رهنمودهای لازم را برآورده می کند.
نکته قابل ذکر دیگر اینکه این آزمایشات توسط دستگاه های مجهز و منطبق بر روش های مرسوم و علمی متداول در سطح دنیا صورت می گیرد و اینچنین نیست که در کشور دیگری مقدار غیرمجاز آلاینده ای در بطری های آب معدنی تشخیص داده شود که متخصصان ایرانی در آزمایشگاه های داخل کشور قادر به تشخیص آن نباشند.

2.  برای جلوگیری از بروز هرگونه آلودگی میکروبی در آب معدنی، کلیه اقدامات احتیاطی روی کیفیت آن صورت می گیرد و تحت شرایط بهداشتی خاص بسته بندی می شود. در آب های آشامیدنی بسته بندی شده غیر از آب معدنی نیز از روش های فیزیکی(مانند دمای بالا، تاباندن اشعه uv و گذراندن از صافی) یا فرایندهای شیمیایی(مانند کلرزنی، ازن زنی و کربن زنی) استفاده می شود. هدف از گندزدایی آب، اکسید کردن مواد آلی، کاهش بو در آب و به حداقل رساندن وجود میکروارگانیسم های مضر برای سلامتی انسان می باشد و پیش از استفاده از یک نوع آب برای بسته بندی نیز کیفیت میکروبیولوژیکی و ترکیب شیمیایی آن تعیین می شود.
 در مورد آب های معدنی طبیعی، پالایش های مجاز در شرایطی انجام می گیرد که در میزان ترکیبات آب معدنی تغییر اساسی ایجاد نشود.
عملیات بسته بندی (مانند پرکردن ، و دربندی ظروف) نیز در یک منطقه بسته و تحت فشار  مثبت هوا انجام  می شود. سایر روش های پرکردن مانند سیستم های بسته و کاملاً جدا از سایر عملیات نیز می تواند مورد استفاده قرارگیرد تا بدین ترتیب آب از آلودگی محفوظ بماند.
قابل ذکر است تاریخ مصرف درج شده روی این بطری ها تا قبل از باز نمودن پلمب آن و به شرط نگهداری مناسب(در جای خنک و به دور از نور آفتاب) اعتبار دارد که این نکته همواره مورد تأکید کارشناسان بوده و کارخانجات نیز موظف به درج شرایط نگهداری روی این بطری ها هستند.

در قسمت بعدی - که إن شاءالله ابتدای نیمسال تحصیلی آینده منتشر می شود- به بررسی احتمال سرطانزایی برخی عناصر(از جمله آرسنیک، نیترات و فلوراید) در آب شرب خواهیم پرداخت. 

منابع مورد استفاده: 

1. مقالات ارائه شده در همایش های سالانه بهداشت محیط
2. استانداردهای شماره 6305،6694، 2441 و 2606 ، مربوط به ویژگی ها و آیین کار بهره برداری از آب آشامیدنی بسته بندی و آب معدنی طبیعی

همین مطلب در یک نشریه دانشگاهی:

دریافت فایل PDF

نظم و بهداشت در سیره امام خمینی(ره)
به مناسبت سالگرد رحلت امام خمینی(ره)

چرا با این قیافه به دانشگاه می روی؟!

روزی از دانشگاه به خانه آمدم و در حالی که سرو وضع نامرتبی داشتم مستقیم خدمت امام رفتم. هم لباسم سیاه بود و هم کفشهایم خاکی. امام همانطور که در حیاط قدم می زدند، اخمی کردند و از من پرسیدند: "چرا با این قیافه به دانشگاه می روی؟"
من به شوخی گفتم : "در دانشگاه جمهوری اسلامیتان با وضعی بهتر از این نمی شود رفت"
امام گفتند: " تو دو گناه کردی. یکی اینکه ریاکار هستی و می خواهی بگویی که من آن قدر استطاعت مالی ندارم که یک جفت کفش بخرم، گناه دیگر تو بی نظمی است که خلاف شرع و قانون اسلامی است"
من گفتم: "اگر بخواهم با سر و وضع مرتب تری به دانشگاه بروم شاید از من ایراد بگیرند".
امام فرمودند:"اگر خواستند ایراد بگیرند، بگو خمینی گفته باید مرتب به دانشگاه بروی".

زهرا اشراقی (نوه امام)

حضور به موقع در درس

گاهی اوقات که شاگردها نامرتب یا دیر و زود به درس می آمدند و در امور زندگی بی نظم بودند، رنج می بردند و کراراً به مناسبتهایی این نکته را به شاگردان درس گوشزد می کردند که در دنیا کسانی می توانستند به جایی برسند و گلیم خود را از آب بیرون بکشند که در زندگی دارای نظم و انظباط بوده اند.

حجة الاسلام سید حمید روحانی 

نظم در کتاب ها و وسایل

گاهی که به اتاق امام می رفتم با اینکه انباشته از کتاب و کاغذ و یادداشت بود، مع ذالک هر کاغذ یا یادداشتی را می خواستند فورا پیدا می کردند. برای اینکه تمام آنها با نظم و در جای مخصوص به خود بود

دکتر محمد بروجردی

امام و بهداشت فردی

لباسهایشان همیشه تمیز و پاکیزه بود، هیچگاه در کف جورابهایشان اثری از کدورت چرک دیده نمی شد.....

امام و دستمال مخصوص ایشان

وقتی امام را بعد از سخنرانی مهم شان در بهشت زهرا با زحمت وارد آمبولانس کردیم ایشان در اثر ازدحام جمعیت مردم خیلی عرق کرده بودند. وقتی می خواستیم عرق ایشان را پاک کنیم قبول نکردند و با دستمالی که از جیبشان در آوردند خودشان پیشانیشان را خشک کردند.

دکتر حسین عارفی

امام و دمپایی های ایشان

امام دمپایی های مختلفی داشتند، یعنی پنج، شش جفت دمپایی داشتند. دمپایی اتاق، حیاط و دستشویی ایشان همگی جد بود. یک روز من گفتم: "شما می گویید ساده، در صورتی که شش هفت  دمپایی دارید اما ما یک جفت داریم"
گفتند: "شما یک جفت دارید یک سال می پوشید من هفت جفت دارم هفت سال می پوشم، اسراف نکردم. اما دمپایی که نوی آشپزخانه می پوشم با توی اتاق فرق می کند، شما هم همین کار را بکنید".

زهرا مصطفوی

بوی عطر
همیشه از چند متری اتاق امام، بوی عطر به مشام می رسید ...

زهرا اشراقی

همین مطلب در یک نشریه دانشگاهی