نقد هفته نامه سلامت/22

یکی از بحث های چالش برانگیز در حوزه تغذیه سالم، بحث «نمک» است که از طرفی مصرف آن در احادیث و روایات مورد تأکید و تمجید قرار گرفته و از طرفی دیگر از سوی متخصصان تغذیه و پزشکان امروزی مورد نهی و نکوهش قرار می گیرد و این امر باعث سردرگمی مردم می شود که بالاخره این «نمک» مایه برکت سفره است که باید نسبت به مصرف آن اهتمام ورزید یا سمّ سفیدی است که باید از مصرف آن به شدّت اجتناب کرد؟ (1)

در هفته نامه سلامت، شماره 661 (2) خواننده ای می پرسد: « طبق حدیثی از معصومین (علیهم السّلام)، بهتر است قبل از مصرف غذا مقداری نمک خورده شود، در حالی که این روزها دائم توصیه می‌شود مصرف نمک را کم کنیم. بالاخره چه باید بکنیم و میزان مصرف نمک را به چه اندازه برسانیم؟» ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت/21

در شماره قبل درباره تداخل مصرف ماست همراه مواد غذایی و اختلاف نظرها در این زمینه بحث کردیم (1)؛ در این شماره قصد داریم اختلاف نظرها درباره ترکیب شیر و موز و همچنین ترکیب شیر و کاکائو را بررسی کنیم.

در شماره 545 هفته نامه سلامت به نقل از یک متخصّص تغذیه آمده است: «یکی از عواملی که جذب کلسیم را کاهش می‌دهند، فیبرهای غذایی هستند و موز سرشار از فیبر است؛ بنابراین ریختن موز در شیر باعث کاهش جذب کلسیم می‌شود».

و البته در ادامه تأکید می کند: «امّا این بدان معنا نیست که اگر موز را با شیر مخلوط کنید، کلسیم شیر دیگر جذب نمی‌شود؛ بسیاری از افراد طعم و مزه شیر معمولی را دوست ندارند و آن را نمی‌خورند اما اگر افزودنی‌هایی مثل انواع میوه یا حتی کاکائو -که گفته می‌شود ترکیب‌های فنولی آن، جذب کلسیم را کاهش می‌دهند- به شیر اضافه شود، طعم آن را می‌پسندند و می‌خورند»

لذا وی معتقد است «مصرف شیرموز یا شیرکاکائو بسیار بهتر از آن است که فردی اصلاً شیر نخورد، چون به جز شیر و لبنیاتِ کم‌چرب، منبع قابل ذکری برای کلسیم نداریم و دریافت کمِ کلسیم شیر در شیرموز یا شیرکاکائو بسیار بهتر از اصلاً نرسیدن آن است.» (2) ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت/20- بالاخره همراه غذا ماست بخوریم یا نخوریم؟

متخصصان تغذیه معتقدند مصرف ماست همراه با غذا مانع جذب آهن می‌شود اما با این حال با توجه به سرانه پایین مصرف لبنیات در کشور می گویند میزان کاهش جذب آهن مواد غذایی بر اثر مصرف ماست همراه غذا، در حدی نیست که ما مردم را از این مقدار ناچیز مصرف لبنیات نیز محرم کنیم.

از جمله اینکه دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در پاسخ به یکی از خوانندگان هفته نامه سلامت (1) در این زمینه می گوید: « ... مصرف ماست همراه با منابع حیوانی آهن مانند انواع گوشت و... اشکالی ندارد و می‌توان هنگام صرف منابع حیوانی، ماست خورد اما از آنجا که جذب آهن از منابع گیاهی اندک است، کلسیم موجود در ماست با اندک آهنی که در این منابع وجود دارد تداخل ایجاد می‌کند و جذب آهن را کاهش می‌دهد.

البته میزان ماست و شیری هم که خورده می‌شود مهم است؛ اگر فردی 3 لیوان ماست یا شیر خورده باشد و بعد همزمان با آن یک منبع گیاهی حاوی آهن مصرف کند، تداخل جدی ایجاد می‌شود. معمولا کمتر کسی می‌تواند این حجم از لبنیات را یک‌جا مصرف کند و بعد هم بتواند غذای دیگری بخورد.

بنابراین توصیه می‌کنم خیلی به این مسائل توجه نکنید و یک منبع گیاهی حاوی آهن یا لبنیات را از رژیم غذایی‌تان حذف نکنید که مبادا تداخلی ایجاد شود، به‌خصوص اینکه سرانه مصرف شیر ما پایین است و اگر قرار باشد ماست هم از سر سفره حذف شود وضعیت بسیار بدتر خواهد شد.» (2) 

امّا متأسفانه این متخصصان محترم توجّهی ندارند که مشکل مصرف ماست (و همچنین دوغ) همراه با غذا فقط به تداخل جذب آهن غذا با کلسیم موجود در این فراورده های لبنی محدود نمی شود و ملاحظات دیگری نیز به شرح ذیل باید مد نظر قرار گیرد. ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت/19

هفته نامه سلامت در مقاله ای با عنوان «توصیه های طبی در هوای آلوده» به قلم دکتر حمید سهراب پور، فوق تخصص ریه و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشی به گروه‌های حساس جامعه (نظیر بیماران خاص، کودکان و سالمندان) برای روزهای آلودگی هوا توصیه می کند «در خانه بمانند؛ در و پنجره‌ها بسته باشد و از دستگاه‌های تصفیه هوای خانگی که در بازار موجود است، بهره ببرند .»(1)

این در حالی است که استفاده از این دستگاه ها اما و اگرهایی دارد و چندان خوش بینی تام و تمامی نسبت به آن ها وجود ندارد.

چندی قبل در همین هفته نامه در گزارش مشروحی درباره آلودگی هوا با عنوان «ما ز باران چشم یاری داشتیم...» به نقل از دکتر خسرو صادق‌نیت، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت آمده است: «بسیاری از شایعاتی که در مورد آلودگی هوا مطرح می‌شود، ممکن است از سوی فروشندگان دستگاه‌های تصفیه هوا باشد تا مردم این دستگاه‌ها را خریداری کنند، در حالی که ما به همه مردم توصیه نمی‌کنیم که دستگاه تصفیه هوا خریداری کنند زیرا بسیاری از آنها مورد تایید وزارت بهداشت نیست.» (2) ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت/18

هفته نامه سلامت که با هدف فرهنگ سازی سلامت منتشر می شود برای جلب توجه مردم سعی دارد به نوعی علائق، سلائق و چهره های محبوب مردم را به موضوع سلامت پیوند دهد اما متأسفانه در به کارگیری این ترفند قدری ناشیانه و ناعادلانه عمل می کند و فقط به سوژه های مورد علاقه قشری خاص می پردازد.

چند روز قبل در نمایشگاه مطبوعات لحظاتی پس از سلام و احوال پرسی با یکی از مسؤولان نشریه در مقابل غرفه شان توقف کردم. آن مسؤول محترم برای برخی از مراجعه کنندگان که درباره نحوه توزیع نشریه پرسیده بودند توضیح می داد با توجه به اینکه نشریه در جنوب شهر به فروش نمی رود به طور کلی توزیع آن را در پایین شهر متوقف کردیم.

آری، چندان هم دور از انتظار نبود؛ نه از این جهت که مردم جنوب شهر بودجه کافی برای خرید نشریه ندارند و یا اینکه حاضر نیستند برای بالا بردن آگاهی های خود در زمینه  سلامت هزینه کنند، بلکه از این جهت که علائق، سلائق و چهره های محبوب طبقه بورژوازی مرفّه - که هفته نامه سلامت برای جلب توجه مردم به آن ها می پردازد- برای طبقه مستضعف جامعه، سوژه و مسأله نیست.

در برخی یادداشت های قبلی(*) مفصّل در این باره بحث کردم و نمونه هایی را نیز ذکر کردم.

در جدیدترین مورد و آخرین شماره-که همانروز در نمایشگاه مطبوعات، مسؤول محترم آن نشریه در اختیارم قرار داد- در شماره 596، صفحه 8، اولین سوژه دوربین سلامت به اعلام خبر ابتلای وال کیلمر (بازیگر فیلم‌هایی مثل بتمن، اسکندر و گمشده) به سرطان حنجره اختصاص دارد.

شما تصوّر می کنید برای مردمی که هنوز تازیانه های شیطان بزرگ را بر گُرده خود احساس می کنند و برای حفظ انقلاب خود در برابر شرارت های استکبار جهانی هزینه ها داده اند و می دهند، باید سلامت سربازان رسانه ای نظام سلطه(یا همان بازیگران هالیوود) مسأله باشد؟

پی نوشت:

*-نمونه برخی یادداشت های قبلی:
1- از هالیوود دوستی تا دغدغه سبک زندگی ایرانی
2- از ماستکتومی آنجلیاجولی تا غربت استاد ابرآویز!

نقد هفته نامه سلامت/17

در شماره 523 هفته نامه سلامت(صفحه با خوانندگان)، یکی از سؤالات مربوط به واژه «تراریخته» در محصولات غذایی است که دکتر آراسب‌ دباغ‌مقدم، متخصص بهداشت موادغذایی خیلی عادی و بدون هیچگونه اظهار تردیدی اینگونه پاسخ می دهد:

«تراریخته معادل کلمه ترانس‏ژنیک و به معنای غذاهایی است که از لحاظ ژنتیکی دستکاری شده ‏اند. به عبارت دیگر، مهندسان ژنتیک، ژن‏های نامطلوب محصولات گیاهی را از آن خارج و ژن‏هایی که از دید ما مطلوب است، به آن اضافه می‏کنند تا محصولی با کیفیت و ماندگاری بالا به دست بیاورند.

در اصلاح ژنتیکی معمولا کاری می‏کنند که محصول نسبت به آفت، سرما و گرما، خشکی بیماری و... مقاوم شود و در عین حال طعم و مزه بهتری داشته باشد. در نتیجه تولید محصولات تراریخته به سموم شیمیایی دفع آفات نباتی نیازی ندارد و از این جهت کاملا سالم هستند.

در کشورهای پیشرفته، طبق قانون، اگر محصولی ترانس‏ژنیک یا تراریخته باشد حتما باید روی بسته ‏بندی‌اش قید شود اما در ایران هنوز کار زیادی در این زمینه انجام نشده است.» (1)

اما چندی بعد در شماره 574 همین هفته نامه پرونده ای در صفحات «دیدبان سلامت» به بررسی موضوع «محصولات غذایی تراریخته» اختصاص می دهد که در آن مسؤولین و کارشناسان در خصوص سلامت این محصولات ابراز تردید می کنند و هُشدار می دهند:

آزادسازی تراریخته ها سلامت مردم را به خطر می اندازد / دکتر رحمت‌ا... حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران

«... در اتحادیه اروپا ضمن ممنوعیت کامل کشت این محصولات، ورود محصولات بالای 1درصد تراریختگی کاملا ممنوع بوده و کمتر از این مقدار هم نیازمند برچسب‌گذاری است. در این بین برخی از کشورها از جمله آمریکا به دلایل نامشخصی نسبت به تولید انبوه برخی از محصولات کشاورزی تراریخته اقدام کرده که البته می‌تواند ناشی از اهداف استعماری آنها نیز باشد ...

دکتر ظریف، وزیر امور خارجه برای روشنگری نسبت به خطرهای محصولات تراریخته در اسفند ماه 1378 طی نامه‌ای به دفتر رئیس‌جمهور وقت، نسبت به پیامدهای محصولات دستکاری ژنتیکی‌شده هشدار داده و تاکید کرده که «این محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی می‌تواند به‌عنوان سلاح علیه کشور مورد بهره‌برداری قرار‌ بگیرد به‌طوری که تولید‌کنندگان این محصولات قادرند به‌عنوان مثال با نصب ژن عقیمی روی گندم، نسلی از کشور را عقیم کنند.» ...

باید توجه داشته باشیم در مورد محصولات کشاورزی تراریخته به‌دلیل تاثیر مستقیم بر سلامت مصرف‌کنندگان و همچنین محیط‌زیست کشور، نباید شتاب‌زده عمل کرد، لازم است تا زمان آشکارشدن نتایج مستند تحقیقات علمی داخلی و بین‌المللی، فرآیند تولید انبوه و تجاری‌سازی این محصولات داخل کشور متوقف شود. چنانچه تولید محصولات تراریخته داخل کشور آزاد شود، سازمان‌های متولی بین‌المللی، ایران را در لیست کشورهای تولیدکننده محصولات کشاورزی تراریخته قرار خواهند داد که در نتیجه ممکن است در زمینه صادرات محصولات کشاورزی مشکلاتی ایجاد شود و در واقع یکی از مزیت‌های اصلی کشور در امر تولید و صادرات در معرض مخاطره قرار‌ گیرد ...»

اگر به محصولی شک کنیم، مجوز واردات نمی دهیم / گفت و گو با دکتر مهرناز خیراندیش، دبیر کمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت در مورد چندوچون بررسی این محصولات و چالش‌های آن

«... ما هیچ نوع محصول تراریخته تولیدی‌ای نداریم و آنچه در حال حاضر در کشورمان تولید می‌شود به صورت آزمایش میدانی است و ما هنوز مجوز تولید هیچ محصول تراریخته‌ای را صادر نکرده‌ایم و تا زمانی که ما مجوز ندهیم، هیچ محصول تراریخته‌ای اجازه تولید در سطح تجاری را ندارد...»

تأثیر محصولات دستکاری شده ژنتیکی بر اکوسیستم / دکتر داوود حیات‌غیب، دکترای تخصصی محیط‌زیست و معاون دفتر پژوهش و توسعه فناوری سازمان حفاظت محیط‌زیست

«در کشور ما هیچ تحقیقی در مورد تاثیرات محصولات دستکاری‌شده روی اکوسیستم انجام نشده و مخاطراتی که ما بیان می‌کنیم، از نتایج تحقیقاتی است که در کشورهای دیگر انجام شده است. در سایت سازمان بهداشت جهانی به آلودگی ژنی در اثر کشت محصولات تراریخته اشاره شده است ...»

با تولید انبوه محصولات تراریخته کاملا مخالفم! / دکتر زهرا عبداللهی، متخصص تغذیه و رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

«با توجه به بحران جمعیت، تولید محصولات تراریخته راه‌حلی برای بهبود وضعیت تولید است اما مطالعات زیادی در دنیا انجام شده که تاثیر محصولات تراریخته را روی حیوانات بررسی می‌کند. 

این تحقیقات نشان می‌دهد غذاهای تراریخته مشکلات کبدی، کلیوی، پانکراس و حتی ناباروری ایجاد می‌کنند و می‌تواند باعث بروز سرطان شود. نتایج یکی از این مطالعات که روی موش‌ها انجام شده بود، نشان می‌داد نوزاد موش‌هایی که محصولات تراریخته مصرف کرده بودند بعد از 3 هفته از تولدش از بین می‌رفتند ...

  در دنیا هیچ بررسی دقیق علمی‌ای انجام نشده که نشان دهد محصولات تراریخته چه معایب یا محاسنی برای بدن انسان دارند و تا زمانی که این مطالعات انجام نشود، نمی‌توان تولید یا واردات آنها را آزاد کرد. سازمان جهانی بهداشت نیز گفته هنوز مستندات علمی محکمی در مورد تاثیر محصولات تراریخته انجام نشده، بنابراین احتمالا محصولات تراریخته می‌تواند سلامت مردم را تحت‌تاثیر قرار بدهد ... بنابراین تا زمانی که ما در مورد تاثیر یک ماده غذایی بر سلامت انسان و مشکلاتی که ممکن است ایجاد کند، اطلاعاتی نداریم نباید آن را وارد یا تولید کنیم.»

اما با وجود این همه هُشدارها و ابراز تردیدها در خصوص محصولات غذایی تراریخته، باز هم می بینیم که در شماره 577 این هفته نامه(صفحه با خوانندگان)، یک متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان(2) در پاسخ به سؤال یکی از خوانندگان درباره توت فرنگی های با ماندگاری بالا می گوید:

«توت‌فرنگی‌هایی که در حال حاضر در گلخانه‌ها تولید می‌شوند اصلاح‌شده و جدید هستند. این توت‌فرنگی‌ها درشت‌تر و سفت‌تر هستند و اصلاح‌شده‌اند که عمر بیشتری داشته باشند. خوردن این توت‌فرنگی‌ها منعی ندارد ...» (3)

البته گرچه عبارت «اصلاح شده و جدید» لزوماً به معنی تراریخته نیست ولی می تواند انواع تراریخته را هم شامل شود.

همچنین در شماره 590 (صفحه با خوانندگان) نیز یکی از خوانندگان درباره ذرت های بسیار نرم و شیرینی که به راحتی بخارپز می شود، می پرسد که «آیا این ذرت ها تراریخته است؟ ... آیا مصرف مرتب آن ها برای مصرف کننده مضر است؟»

و در پاسخ به این سؤال، یک متخصص فیزیولوژی و اصلاح سبزی ها(4) می گوید: «... این نوع ذرت که به آن ذرت شیرین می‌گویند از نظر ژنتیکی اصلاح‌شده است ... و مصرف مداوم آنها مشکلی ایجاد نمی‌کند.» (5)

در انتها در این یک بام و دو هوای اظهار نظرات متخصصان، توجه شما را به دو نمونه از برنامه های رادیویی و تلویزیونی در این خصوص جلب می نمایم:

نقد و بررسی برنامه ششم توسعه با توجه به شاخص های الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت / اشکال پنجم: نفوذ امنیتی شامل محصولات غذایی تراریخته/ رادیو معارف، 21 تیرماه 1395

نقد و بررسی برنامه ششم توسعه با توجه به شاخص های الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت / ادامه بررسی موضوع محصولات غذایی تراریخته/ رادیو معارف، 22 تیرماه 1395

دریافت میان‌برنامه‌های پخش شده در برنامه  ثریا با موضوع "محصولات تراریخت" در کیفیت‌های متفاوت

فیلم کامل برنامه «میزگرد موافقان و منتقدان محصولات تراریخت در برنامه ثریا» از سایت تلویبیون

فیلم و صوت کامل برنامه ثریا یا موضوع «محصولات تراریخته»از سایت ثریا

پی نوشت ها:

1- واژه های «تراریخته» و «فرادما» به چه معناست؟

2- دکتر عباس یداللّهی، عضو هیأت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس

3- مصرف توت فرنگی های جدید با ماندگاری بالا ضرر ندارد؟

4- دکتر رضا صالحی محمّدی، عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

5- ذرت تراریخته ضرر ضرر دارد؟

در خصوص لینک های مطالب هفته نامه سلامت ذکر این نکته ضروری است که قبلاً در این سلسله نقدها مستقیم از هفته نامه سلامت لینک می دادم ولی بعد متوجه شدم که سایت این نشریه به دلیل تغییراتی که در طراحی آن اعمال کرده، آرشیو کلیه مطالب قبل از سال 1393 را از دسترس خارج کرده است، لذا ناچار شدم محض احتیاط مطالب مورد نیاز را در وبلاگی به نام «کشکول سلامت» با برچسب گذاری موضوعات گردآوری کنم.

البته در پایان هر مطلب، لینک مربوط به آن را از سایت هفته نامه سلامت درج کرده ام. 

نقد هفته نامه سلامت/16

نگاه روانشناسان به مقوله شادی متأثر از آموزه های ترجمه ای تهی از معنویات و منحصر در شادی های ظاهری است تا جایی که حتی به تبع این ترجمه و به جای فهم و تأمل در سخن عارفان حق پرستی که گریه را بر هر درد بی درمان دوا می دانستند، می گویند «خنده بر هر درد بی درمان دواست»

و علی رغم اینکه آن عارفان، کیفیت و جهت آن گریه هدفمند را به روشنی بیان کرده اند اما این روانشناسان مقلد آموزه های غربی گاهی تأکید می کنند که بی دلیل، به هر بهانه ای الکی و بلند بخندید!

در این باره قبلاً اظهار نظرات برخی روانپزشکان و جامعه شناسان در هفته نامه سلامت را مفصّل مورد نقد و بررسی قرار دادیم(1)

این بار به نقد و بررسی یک پرونده دیگر در این رابطه می پردازیم. ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت(15)

پس از اینکه هفته نامه سلامت، تفاهم لوزان را از قلم یک روانپزشک موجب ارتقاء سلامت روان در جامعه تلقی کرده بود، در یادداشتی به کنایه خدا را شکر گفتیم که با این تفاهم ها و مذاکرات، گویا قرار است همه مشکلات روحی، روانی، رفتاری، اجتماعی، بهداشتی، محیط زیستی، سیاسی، فرهنگی، تربیتی و... جامعه یک جا حل شود!!!

اما پس از توافق اخیر وین، هفته نامه سلامت در شماره 530 خود چنان طرحی زده است که گویا قرار است همه معضلات محیط زیست و آلودگی هوا در پی این توافق حل شود.

با دیدن این طرح - که تقریباً همه فضای نیم صفحه روی جلد را به خود اختصاص داده است- تصور می شود در صفحاتی مثل «موضوع ویژه» شاهد بحث مبسوط کارشناسان و متخصصان امر در این خصوص خواهیم بود، اما صفحات را ورق می زنیم می بینیم چنین نیست و تنها در صفحه دوم یادداشتی کوتاه با عنوان «تاثیر توافق هسته‌ای بر محیط زیست چیست؟» به قلم یک فعّال محیط زیست در این زمینه می بینیم.

نویسنده که مشخص نیست چه تخصصی در زمینه محیط زیست دارد مدعی است «بعد از امضای توافق هسته‌ای، فرصت تعامل و استفاده از دانش، تکنولوژی، مواد اولیه و ثروت طرفین از یکدیگر فراهم می‌شود. کاهش آلودگی هوا و تولید گازهای گلخانه‌ای یکی از معضل‌های ایران است.»

ایشان سپس در ادامه اظهار امیدواری می کندکه «با برداشته شدن تحریم‌ها ایران بتواند گازهای گلخانه‌ای رها شده در جو زمین و همچنین سایر آلودگی‌ها را کاهش دهد».

امّا دقیقاً قرار است کدام دانش، تکنولوژی و مواد اولیه وارداتی، منجر به کاهش آلودگی هوا شود؟ و به چه میزان؟

به مدد بنزین وارداتی، آن هم به بهانه هنوز اثبات نشده آلایندگی بنزین پتروشیمی داخل؟(1)

سؤال دوم این است که کدام کشورها قرار است با برداشته شدن تحریم ها برای کاهش گازهای گلخانه ای به ایران کمک کند؟

آمریکا؟ کشوری که خودش زیر بار پیمان زیست محیطی کیوتو نرفت(2) و بر اساس گزارش آژانس اطلاعات انرژی آمریکا و سازمان بهداشت جهانی با تولید سالانه 5833 میلیون تن انواع گازهای گلخانه‌ای، در رتبه دوم در زمینه تولید این آلاینده ها قرار گرفته است؟(3)

بهتر است در زمینه وضعیت آلودگی هوا در آمریکا و اروپا و راهکار اساسی کاهش آن، به سراغ آرشیو هفته نامه سلامت برویم.

در شماره 506 با ترجمه متنی از نیویورک‌تایمز و با عنوان «آلودگی هوای آمریکا کجا رفت؟» آمده است:

«طبق استانداردهای سازمان جهانی بهداشت، وجود بیش از 10 میکروگرم ذرات معلق در هر مترمکعب هوا برای سلامت مضر شمرده می‌شود ... ولی میزان آلاینده‌ها در 33درصد شهرهای بزرگ بیش از استاندارد سازمان جهانی بهداشت است ... البته استاندارد آلودگی در ایالات متحده 12 میکروگرم در نظر گرفته می‌شود که با این مقیاس فقط 13درصد شهرهای این کشور در تعریف آلودگی جای می‌گیرند.

در مورد اروپا قضیه فرق می‌کند؛ یک شهر اروپایی با تراکم صنعتی متوسط 2 برابر استاندارد سازمان جهانی بهداشت، یعنی 7/21 میکروگرم در مترمکعب، ذرات معلق دارد. به این ترتیب 93درصد شهرهای اروپا طبق این استاندارد، آلوده‌اند...

تا چندی پیش بسیاری از شهرهای ایالات متحده به‌شدت آلوده بودند، به‌طوری که لس‌آنجلس «پایتخت مه‌دود جهان» نامیده می‌شد ...

با مطالعه و مقایسه میزان آلودگی هوا در جهان مشاهده می‌کنیم در کشورهای کم‌درآمد میزان آلودگی هوا بیشتر است. مسلما این آلودگی نه ناشی از طبیعت خاص آن مناطق، بلکه بازتاب طبیعی اولویت‌های اجتماعی هر کشور است و اینکه هر دولتی تا چه حد حاضر باشد مخارج لازم را برای ارتقای منافع سلامت عمومی تامین کند ...»

بنابراین آنچه که در رفع معضل آلودگی هوا در درجه اول اهمیّت می باشد، عزم ملی دولت ها در اولویت بندی تأمین مخارج لازم برای ارتقای منافع سلامت عمومی است و نه چشم امید داشتن به توافق با کشورهایی که خود در این زمینه مسأله دارند؛ چرا که آن کشورها نیز سعی دارند معضلات زیست محیطی خود را بیش از اتکاء به غیر، با عزم و اراده ملّی حل کنند.

در پایان شاید بی مناسبت نباشد برای کسانی که با چشم امید داشتن به توافق با آمریکا در پی حل معضلات زیست محیطی کشور هستند، مروری کنیم به نقش این کشور در تخریب محیط زیست(4):

ادامه مطلب...

نقد هفته نامه سلامت(14)

هفته نامه سلامت در شماره 522، صفحه 10(سبد خرید) در مصاحبه ای با سخنگوی سازمان غذا و دارو به بررسی این موضوع می پردازد که «کدام محصولات کشاورزی آلوده اند؟»

در این مصاحبه مهندس محمد هاشمی در پاسخ به این سؤال که «مردم از کجا می‌توانند متوجه میزان و وجود آلاینده‌ها در محصولات غذایی شوند؟» ضمن اشاره به لزوم آموزش کشاورزان، می گوید: «راه حل اساسی برای اطمینان از سلامت محصولات، تهیه آنها از مراکز مجاز و تحت نظارت مثل میادین میوه و تره‌بار یا فروشگاه‌های زنجیره‌ای موجود در سطح کشور است.»

اما مگر محصولات کشاورزی میادین میوه و تره بار و فروشگاه های زنجیره ای قبل از عرضه از نظر آلاینده هایی چون نیترات کنترل می شوند؟

جالب اینکه در همین شماره از هفته نامه سلامت در صفحه «با خوانندگان» دکتر رضا صالحی‏ محمدی، متخصص فیزیولوژی و اصلاح سبزی‏ ها و عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در پاسخ به سؤال یکی از خوانندگان در این باره نظر متفاوتی را بیان می کند:

«در بسیاری از کشورهای دنیا بین کشاورز و مصرف‏ کننده، ارگان ‏هایی وجود دارند که مانند فیلتر عمل می ‏کنند و محصولات کشاورزی را قبل از خرید با دستگاه‏ هایی ارزیابی می‌کنند و اگر نیترات، سم و موادخطرناک موجود در محصول بیش از حد تعیین‌شده باشد، ضمن معدوم ‏سازی آنها از ورودشان به بازار مصرف جلوگیری می‏ شود، اما این کار در ایران انجام نمی‏‌گیرد و کشاورز هر اندازه تشخیص بدهد، به زمینش کود شیمیایی می‏دهد.»

ایشان همچنین معتقد است: « معمولاً هر چه بافت محصول، ماده خشک بالاتری داشته باشد و به اصطلاح گوشتی‏ تر باشد، استعداد بیشتری برای تجمع نیترات دارد.»

در صفحه 9 همین شماره از نشریه دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتنولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز توصیه هایی در این خصوص دارد: «هندوانه درشت نخرید و دور خربزه خط بکشید» *

--------------------------

*- متأسفانه برخی لینک های مطالب سایت هفته نامه سلامت(نظیر همین لینک) باز نمی شود. در صورتی که موفق نشدید، همان لینک pdf صفحه 9 را باز کنید.

نقد هفته نامه سلامت(13)

هفته نامه سلامت در ستون حرف اول شماره 518 خود در یادداشتی با عنوان «از تفاهم لوزان تا سلامت روان» به قلم یک روانپزشک – که تیتر آن در گوشه سمت چپ جلد آن آمده- ضمن ارایه یک تعریف علمی از واژه امید، مدعی است: «امیدی که بعد از همین تفاهم اخیر در لوزان سوییس در دل طیف گسترده‌ای از مردم به‌وجود آمد، عمدتاً ناشی از هدف‌هایی بود که آنها در دل داشتند؛ مثل توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی. علاوه بر این، راه رسیدن به چنین توسعه‌ای را با تفاهم لوزان برای خود تا حدودی باز دیدند و این دو، آنها را خوشحال کرد و نور امید تازه‌ای در دلشان روشن کرد .»

خوب، خدا رو شکر که با این تفاهم ها و مذاکرات، گویا قرار است همه مشکلات روحی، روانی، رفتاری، اجتماعی، بهداشتی، محیط زیستی، سیاسی، فرهنگی، تربیتی و... جامعه یک جا حل شود!!!

امّا سؤال اینجاست که اگر کسی به خاطر این تفاهمات، نگران و دلواپس دستیابی ملت ایران به حقوق مشروعش و کوتاه آمدن در برابر تمامیت خواهی مستکبران عالم بود، از سلامت روان برخوردار نیست و یا می خواهد سلامت روان جامعه را بر هم بزند؟

ما اگر منتقد و دلواپس این تفاهم ها باشیم به ما می گویند مگر شما کارشناس علوم سیاسی یا روابط بین الملل هستی؟ اما اگر یک روانپزشک، آسمان و ریسمان را به هم ببافد تا تفاهم لوزان را موجب سلامت روان جامعه بداند، کسی از این اظهار نظرات اظهار شگفتی نمی کند.

آیا اگر روزی دولتمرادان ما تصمیم بگیرند که در مذاکرات ذرّه ای از حقوق ملت ایران کوتاه نیایند و در برابر تمامیت خواهی مستکبران عالم بایستند، سلامت روان جامعه به خطر می افتد؟

جناب آقای روانپزشک! چطور دولت آمریکا حق دارد به بهانه حفظ امنیت مردم کشورش- یا به قول شما سلامت روان جامعه- بمب هسته ای داشته باشد اما سلامت روان مردم ما با محدود ساختن توان دفاع موشکی کشور، کوتاه آمدن از حق توسعه و پیشرفت در بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته ای و جلب رضایت جنایت کاران با سابقه کاربرد سلاح های مرگ بار هسته ای تأمین می شود؟

آیا آدرس غلط دادن به جامعه و ایجاد این امید واهی که توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جامعه، نه در تکیه کردن بر توان داخلی، بلکه در گروی تفاهم با سران کشورهایی است که خود در منجلاب انواع معضلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی فرو رفته اند، موجب سلامت روان جامعه است؟

جناب آقای دکتر سامرند سلیمی! نظر شما راجب این عبارات به زعم شما بر هم زننده سلامت روان جامعه چیست؟:

« بعضى مغرضین ما را به اعمال سیاست نفرت و کینه توزى در مجامع جهانى توصیف و مورد شماتت قرار مى دهند، و با دلسوزیهاى بی مورد و اعتراض هاى کودکانه مى گویند جمهورى اسلامى سبب دشمنی ها شده است و از چشم غرب و شرق و ایادىشان افتاده است!
که چه خوب است به این سؤال پاسخ داده شود که ملتهاى جهان سوم و مسلمانان، و خصوصاً ملت ایران، در چه زمانى نزد غربی ها و شرقی ها احترام و اعتبار داشته اند که امروز بى اعتبار شده اند!
آرى، اگر ملت ایران از همه اصول و موازین اسلامى و انقلابى خود عدول کند و خانه عزت و اعتبار پیامبر و ائمه معصومین - علیهم السلام - را با دست هاى خود ویران نماید، آن وقت ممکن است جهانخواران او را به عنوان یک ملت ضعیف و فقیر و بى فرهنگ به رسمیت بشناسند، ولى در همان حدى که آنها آقا باشند ما نوکر، آنها ابرقدرت باشند ما ضعیف، آنها ولى و قیم باشند ما جیره خوار و حافظ منافع آنها، نه یک ایران با هویت ایرانى – اسلامى ...»*

جناب آقای روانپزشک! بد نیست قدری در شاخص های سلامت روان تجدید نظر کنید. ظاهراً شاخص های سلامت روان ترجمه شده از غرب، شما را شهروند و مطیع غرب می خواهد؛ اما شما اگر می خواهید به واقع شاگرد مکتب آن ها باشید، باورهای بومی و دینی خود را در شاخص های سلامت روان مد نظر قرار دهید و مترجم صرف نباشید.

با تشکر

-------------------

*- 27 تیر 1367-پیام استقامت امام خمینی(ره) پس از پذیرش قطعنامه 598 به مناسبت سالروز فاجعه کشتار حجاج خانه خدا

----------------------------

لینک در افسران،