همایش ملی بهداشت محیط هر ساله به میزبانی یکی از دانشگاه ها برگزار می شود؛ امسال نیز قرار بود بیست و دومین همایش ملی بهداشت محیط به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران در هفته اول اسفند ماه برگزار شود که به دلیل شیوع بیماری ناشی از کروناویروس مانند سایر همایش ها و گردهمایی ها لغو شد.

لذا بر آن شدم که در این فرصت، نکته برداری هایی را که از برخی سخنرانی های و مقالات علمی در همایش سال گذشته به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی زنجان داشتم، منتشر کنم.

نماینده ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی زنجان در مراسم افتتاحیه همایش:

خدا طبیعت را مسخر ما کرده است ولی ما نباید تبذیر کنیم؛ امروز بشر با ظهور عصر مدرنیته و با صنعت، راه را برای تنفّس بشر بسته است.

پروفسور علیرضا مصداقی نیا، رئیس انجمن علمی بهداشت محیط ایران در مراسم افتتاحیه همایش:

برنامه های توسعه ای کشور به گونه ای است که روز به روز  کلان‌شهرها را گسترش می دهیم ولی فکری برای بهداشت محیط نمی کنیم و پیش بینی های لازم را نداریم.

ما کشاورزی کوچک و سالمی داشتیم ولی با وارداتی که نمی دانیم چه هست (نظیر تراریخته ها) بر نگرانی ها در خصوص امنیت مواد غذایی افزوده شده است.

دکتر علیرضا اعلا، ارائه دهنده مقاله "بررسی برندهای مختلف آب های آشامیدنی بطری شده در ظروف پلی اتیلن ترفتالات بر میزان آزادسازی استرهای فتالات" * :

ظروف PET بطری های آب می توانند مواد شیمیایی خود را در محتویات آب آزاد کنند؛ در بررسی 5 برند رایج بطری های آب آشامیدنی در سطح کشور، نتایج اولیه حاکی از این بود که مقادیر مواد شیمیایی آزاد شده داخل آب در همه نمونه ها پایین تر از حد مجاز بود و مشکلی نداشت.

با وجود اینکه فرایند تهیه و نگهداری بطری ها در برندهای مختلف، متفاوت است اما مقادیر مواد شیمیایی آزاد شده در محتویات آب آن ها نزدیک هم بود ولی هر برندی که در آن مدت زمان نگهداری بطری ها بیشتر بود، این مقادیر در آن بالاتر بود.

بنابراین در تهیه و استفاده از این بطری ها، توجه به طولانی نشدن مدت زمان نگهداری آن ها حائز اهمیت است‌.

مژگان کشتکار، ارائه دهنده مقاله "میزان و عوامل موثر بر تشکیل هالو اسیتیک اسیدها در آب آشامیدنی":

هالو‌ اسیتیک اسیدها از ترکیبات جانبی کلرزنی آب آشامیدنی است که مقادیر بالاتر از حد مجاز (60 میلی گرم در لیتر) آن می توانند از طریق گوارش جذب بدن و آسیب رساندن به اندام ها (نظیر کبد، چشم و ...) شوند.

بررسی ها نشان داد نیمی از نمونه ها حاوی مقادیر بالاتر از حد مجاز هالو اسیتیک اسیدها بودند که در فصل بهار این مقادیر بیشتر بود.

بررسی در آب شیرین کن های خانگی نیز نشان داد در دستگاه هایی که فیلترهای آن زودتر تعویض می شود، این مقادیر پایین بود به طوری که در دستگاه هایی که ماهی یک بار فیلتر آن تعویض می شود تا 40% موارد، هالو اسیتیک اسید بالاتر از مجاز داشتیم.

لذا لازم است مسوولین مربوط، در خصوص کیفیت آب نظارت و کنترل کافی را داشته باشند.

مهندس امید نجف آبادی پور، ارائه دهنده مقاله "بررسی دلائل استفاده از آب خلیج فارس جهت تآمین آب مورد نیاز شرب و معادن صنعتی جنوب شرق کشور":

به ازای هر رودخانه، 10 سد ساختیم؛ به ازای هر حلقه چاه، 18 هکتار زمین کشاورزی ایجاد کردیم  و از حدود 80 تالاب و دریاچه کمتر از 20 تالاب باقی مانده است؛ حدود 900 هزار حلقه چاه در کشور ایجاد شده است و حدود 700 سد در حال بهره برداری در کشور داریم، با وجود این، هنوز مشکل عرضه آب داریم!

دکتر مژگان صوابی اصفهانی، سم شناس محیط زیست و ارائه دهنده مقاله "ارتباط زیستن در نزدیکی یک پایگاه نظامی در عراق با ازدیاد توریوم و اورانیوم در موی کودکان و بالا رفتن ناهنجاری های مادرزادی":

کمیته های علمی کوچک و بزرگ اروپایی و آمریکایی دست نشانده صنایع بزرگ هستند و نظری بر خلاف منافع آن ها نمی دهند، لذا دلخوش به این نکنید که فلان کمیته اروپایی اعلام کرده است فلان آلاینده منتشر شده از فلان محصول، مشکلی برای سلامتی و محیط زیست ندارد.

انتقادم به جامعه متخصصین این است که با وجود همه بررسی ها و اثبات مضرات آلاینده ها، در نهایت هیچ غلطی نمی کنیم و فقط می گوییم "آه آه، چه بد!" و هیچ حرکتی در جهت محکومیت کسانی که مردم را در معرض آلاینده های خطرناک قرار داده اند انجام نمی دهیم.

دیدید که دیروز نماینده سازمان بهداشت جهانی آمد اینجا هیچ حرفی از آلاینده های جنگی در خاور میانه نزد و همه هم با احترام با او برخورد کردند و رفت.

دکتر محبوبه قوچانی، ارائه دهنده مقاله "بررسی مقادیر کادمیوم و ارزیابی خطر بهداشتی آن در گروه های مختلف مواد غذایی مصرفی جمعیتی از افراد بالغ شهر تهران":

1868 نوع مواد غذایی را از نظر  وجود کادمیوم مورد بررسی قرار دادیم که در همه آن ها مقادیر این عنصر سمّی کمتر از حد مجاز بود و بیشترین مقادیر نیز مربوط به گروه های سبزسجات، میوه جات، نان و برنج بود؛ لذا از نظر وجود کادمیوم در مواد غذایی، تهدیدی برای سلامت عمومی وجود ندارد.

پریسا روستا آزاد، ارائه دهنده مقاله "بررسی کیفیت شیمیایی و میکروبی آب ورودی به دستگاه های دیالیز و مقایسه آن با مقادیر استاندارد":

در بررسی آب ورودی به دستگاه های دیالیز در بیمارستان های علوم پزشکی استان البرز از نظر شاخص های میکروبی، آلودگی مشاهده نشد؛ از نظر کیفیت شیمیایی نیز تنها در مورد آلومینیوم در 10% موارد مقادیر بالاتر از حد مجاز مشاهده شد که لازم است نظارت های کافی در این خصوص انجام شود.

پی نوشت:

*- این مقاله در اختتامیه همایش جزو مقالات برتر معرفی شد و از نویسندگان آن تقدیر به عمل آمد.