سلامت و سبک زندگی/13

سهل انگاری با نقاب مقدّسات/3

در ایامی که به مقتضای شرائط خاص پیاده روی اربعین، توصیه های بهداشتی را در شبکه های اجتماعی ارسال می کردم، یکی از دوستان در واکنش به این توصیه ها اعتقاد داشت «نذری امام حسین (علیه السلام) همه اش شفاست!»:

و می گفت : «امام حسین (علیه السّلام) خودش حواسش به دستگاهش هست»

حال بهتر است از قبل از هر چیز به خود صاحب شریعت مراجعه کنیم و ببینیم آیا واقعاً ضمانتی از سوی شارع مقدّس وجود دارد که اگر در مسیر عرض ارادت به ائمه اطهار (علیهم السّلام) بی احتیاطی کنیم و اصول بهداشتی را رعایت نکنیم، مریض نشویم؟؛ یا اینکه می خواهیم تنبلی ها و سهل انگاری های خود را با مقدّسات توجیه کنیم؟

امری که قطعی است این است که شارع مقدّس به ما ضمانت داده که اگر به رهنمودهایش عمل کنیم به سعادت برسیم و در رهنمودهای پیشوایان دینی ما آمده است:

خداوند تعالی دوست دارد که هرگاه فردی از شما کاری می کند آن را محکم (و بی‌عیب) انجام دهد. (1)

هرگاه کسی از شما کاری کرد، محکم کاری کند. (2)

یعنی اگر می خواهیم پیاده روی اربعین برویم، موکب برپا کنیم، نذری بدهیم، مجلس عزا برگزار کنیم و ...، شارع مقدّس دوست دارد این امور را محکم و بی عیب انجام دهیم و یکی از وجوه محکم کاری عبارت است از رعایت اصول بهداشت، ایمنی و حفاظت از محیط زیست.

امام حسین (علیه السّلام) در راه حفظ دین به شهادت رسید تا مردم به دستورات دینی عمل کنند و همین دین به ما می گوید در هر کاری که انجام می دهید، محکم کاری کنید.

اگر حضرت به سوی کربلا می رود تا به دستور جدّش عمل کند که در خواب به ایشان فرمود «اِنَّ اللهَ تَعالی شاء اَنْ یراک قَتیلاً» (3)، شیعه حضرت نیز باید به دستور جدّ ایشان عمل کند که فرموده «خداوند تعالی دوست دارد که هرگاه فردی از شما کاری می کند آن را محکم (و بی‌عیب) انجام دهد.»

امّا بحثی که می ماند حدیث شریف « سُؤْرُ الْمُؤْمِنِ‏ شِفَاءٌ» (4) است که اعتقاد به شفا بودن ته مانده ی آب و غذای مؤمن نیز نمی تواند جوازی بر سهل انگاری و بی اعتنایی به رعایت اصول بهداشتی باشد چرا که مؤمن کسی است که به دستورات صاحب شریعت معتقد است و به آن عمل می کند و صاحب شریعت نیز به ما دستور داده در امور خود محکم کاری کنیم و ما را از سهل انگاری در امور نهی کرده است و درواقع «دهان مؤمن واقعی به دلیل رعایت امور بهداشتی برگرفته از آموزه های اسلامی چون مسواک، قرقره آب، استفاده از نمک و ....، کمتر دچار آلودگی چندانی است که موجب انتقال بیماری­ ها شود.» (5)

اگر مؤمن بودیم، به دستورات دینی عمل کردیم، اهل محکم کاری در امور بودیم، از سهل انگاری و بی احتیاطی اجتناب ورزیدیم، «اِعْقَلْ و تَوَکَّلْ» (6) را رعایت کردیم، آن گاه می توانیم امید داشته باشیم که اگر ناخواسته در معرض عوامل بیماری قرار گرفتیم، لطف و امداد الهی شامل حالمان خواهد شد و «خداوند به فضل و کرمش و به برکت ایمان، نه تنها زمینه مرض و انتقال بیماری را در نیم خورده مؤمن از بین می برد، بلکه آن را شفا بخش و سلامت آفرین قرار می دهد.» (7)

 پی نوشت ها:

1- رسول الله (صلّی الله علیه و آله): إِنّ اللَّهَ تَعَالى یُحِبّ إِذَا عَمِلَ أَحَدُکُمْ عَمَلاً أَنْ یُتْقِنَهُ.(کنز‌العمال 9128)

2- الإمام الصادق (علیه السّلام) :‌ إذا عمل أحدکم عملاً فلیتقن. (وسائل الشیعه 2/883/1)

3-بحار الا نوار ، ج 1، ص 184  

4- امام صادق(علیه السّلام) می‌فرماید: «سُؤْرُ الْمُؤْمِنِ‏ شِفَاءٌ مِنْ سَبْعِینَ دَاء»؛ نیم‌خورده و ته‌مانده غذای مؤمن، درمان [و امان] از هفتاد نوع درد است. (شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 151)

5- بر گرفته از سایت «اسلام کوئیست نت»: آیا خوردن باقیمانده غذای مؤمن که شفابخش است، منافاتی با رعایت بهداشت ندارد؟

6- روزی شتر رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) گم شد. پس از جست‌و‌جوی بسیار آن را به حضور پیغمبر آوردند. حضرت به غلام خود فرمود: «مگر در موقع خواباندن شتر، زانوانش را نبسته بودی؟» غلام گفت: «کسی که توکل به قادر متعال داشته باشد، احتیاجی ندارد که زانوان شتر را ببندد.» حضرت فرمود: «اِعْقَلْ و تَوکل»، یعنی «اول زانوی شتر را ببند، سپس توکل کن» (مهدی پرتوی آملی، ریشه‌های تاریخی امثال و حکم، انتشارات سنایی، ج 1، ص 130) - کنزالعمال، حدیث‏5687 و 5689

7- بر گرفته از سایت «پرسمان دانشجویی»: حدیث نیم‏خورده مؤمن

همایون سلحشور فرد، کارشناس بهداشت محیط