یک روز در نماز جمعه نشریه بسیج شهرداری تهران به نام "بصیرت امروز" را دست ما می دهند که در آن در بیان سبک زندگی نوشته است:

حضرت آیت الله بهجت در خصوص اهمیت رعایت جزئیات سبک زندگی اسلام، نقل می‌کنند که یکی از اساتید بزرگ اخلاق در نجف (مرحوم حاج شیخ مرتضی طالقانی) با عده‌ای از علما به افطار دعوت بودند. وقتی غذا آماده می‌شود و همگی سر سفره می‌نشینند، این استاد اخلاق می‌فرماید: «نمک در سفره نیست!» و دست به غذا دراز نمی‌کند و دیگران هم به احترام ایشان غذا را شروع نمی‌کنند و کمی طول می‌کشد تا نمک را بیاورند. بعد از ختم جلسه و هنگام رفتن، یکی از علما خطاب به ایشان می‌فرماید: «حضرت آقا، اگر شما به این اندازه به ظاهر سنت مقید هستید که اگر کمی نمک تناول نکنید غذا نمی‌خورید، پس در این گونه مجالس کمی نمک با خود همراه داشته باشید تا مردم را منتظر نگذارید.» این استاد اخلاق فوراً دست به جیب برده و کیسه کوچکی را درآورده و می‌فرماید: «با خودم نمک داشتم ولی می‌خواستم سنت اسلامی پیاده شود و متروک نباشد.»

اما روز دیگر که به نماز جمعه می رویم در غرفه همان بسیج شهرداری تهران به بهانه شعار هفته سلامت با عنوان "فشار خون را جدی بگیریم"، مجموعه بروشورهای دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و بسیج جامعه پزشکی را دست خلق الله می دهند که در آن نمک به مثابله زهر کشنده و قاتل بالفطره ای معرفی می شود که باید از سر سفره ها جمع آوری شود و هر کس سر سفره، نمکدانی به شما تعارف کرد، چنان باید نمکدان را پس بزنید که گویا زهر حلائل به شما تعارف شده است:

لذا با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر احیاء سبک زندگی ایرانی -  اسلامی، بر آن شدیم در خلاء دریافت یک پاسخ قانع کننده از سوی متخصصان محترم تغذیه و صنایع غذایی به تحلیل تناقضات توصیه های آنان با آداب اسلامی سفره در سبک زندگی مان بپردازیم:

ادامه مطلب...

نکاتی درباره آب سالم- قسمت هشتم: تری هالومتان ها در آب آشامیدنی

در شماره قبل گفتیم شرکت های فروش تصفیه آب خانگی در تبلیغات خود به لزوم حذف کلر باقی مانده آب در نقطه مصرف اشاره می کنند در حالی که برای کاهش اثرات زیان آور کلر سعی بر این است که از طریق تکنیک های مختلف تصفیه آب آشامیدنی، مواد آلی موجود در آب پیش از گندزدایی با کلر حذف شوند و بدین ترتیب حذف کلر باقی مانده آزاد و غیرترکیبی در نقطه مصرف فوائد چندانی نخواهد داشت.

لذا در این فرصت به تحلیل نحوه تشکیل این فروارده های جانبی در آب ضدعفونی شده با کلر- که مهمترین آن ها تری‌هالومتان‌ها هستند - و بررسی روش هایی برای حذف آن می پردازیم.

تشکیل ترکیبات جانبی آلی حاصل از عمل کلرزنی آب آشامیدنی از نظر سلامتی انسان و همچنین ایجاد مشکلات در تأسیسات تصفیه آب از سال 1974 که وجود تری هالومتان ها(THMs) گزارش شد، مورد توجه بوده است. تحقیقات وسیعی از آن تاریخ انجام شده است تا فاکتورهایی که در تشکیل این ترکیبات دخالت دارند شناخته شوند و بتوان از طریق تکنیک های تصفیه آب آشامیدنی، غلظت آنها را کاهش داد.
بعضی از انواع تری هالومتان ها- که متداول‌ترین آن، کلروفرم می باشد- با مقدار زیاد به صورت خوراکی و یا تزریقی در حیوان ایجاد سرطان می کنند و ممکن است در درازمدت اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان(از جمله بروز سرطان کبد) نیز داشته باشند.
مواد هیومیک (مواد اصلی حاصل از فساد بقایای گیاهان) بخش مهمی‌ از این مواد آلی طبیعی را تشکیل می‌دهند و مهم‌ترین پیش‌سازها برای ترکیبات جانبی آلی گندزدایی با کلر به شمار می‌روند. مواد هیومیک اغلب به صورت طبیعی وارد محیط‌های آبی می‌شوند و فرآیندهای معمول تصفیه قادر به حذف درصد بالایی از آنها نیستند. تلاش برای حذف مواد هیومیک از آب آشامیدنی زمانی قوت گرفت که مشخص شد طی کلرزنی آب محتوی این مواد، ترکیبات‌هالوژنه آلی جهش‌زا و سرطان‌زای بسیاری تولید می‌شود.

با این حال به دلیل مزایای متعدد کلرزنی در تحقق سلامت میکروبی آب، سازمان جهانی بهداشت به صراحت اعلام کرده است که"پیامدهای بهداشتی ناشی از فرآورده‌های جانبی کلرزنی در مقایسه با عدم کفایت انجام آن، بسیار جزیی است و کلرزنی آب بدون توجه به کنترل فرآورده‌های جانبی حاصل از آن باید انجام ‌شود".

مطالعه‌‌های اپیدمیولوژی محققان نیز نشان می‌دهد که احتمال ابتلاء به سرطان ناشی از فرآورده‌های جانبی کلرزنی در استخرهای شنا 25 و در آب آشامیدنی، 6 در میلیون است.

با توجه به آنچه گفته شد، به هر حال تحت هیچ شرایطی نباید گندزدایی آب را حذف کرد؛ زیرا ریشه‌کنی واقعی امراض کشنده مثل بیماری وبا و حصبه -که عامل اصلی آنها آب است- با استفاده از مواد گندزدا امکانپذیر می‌باشد. در کشورهای فقیر که تصفیه آب در آنها اغلب نامنظم است، هر ساله انسانهای زیادی (مخصوصاً کودکان) بوسیله امراضی که عامل آنها آب آلوده است، جان خود را از دست می‌دهند.

البته جوشاندن نیز می تواند تا حدودی به حذف ترکیبات آلی زیان آور موجود در آب کمک کند. چرا که جوشاندن آب نه‌تنها باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا، برخی ویروس‌ها و... و همچنین تا حدودی کاهش سختی آب به دلیل تشکیل کربنات‌های غیرمحلول می شود، بلکه بیشتر آلاینده‌های فرار آلی که نقطه جوششان پایین‌تر از100 درجه سانتی‌گراد است، در اثر تبخیر از آب خارج می‌شوند.

اما از نظر علمی بهتر است فقط آب را برای یک دقیقه بجوشانید به‌علاوه حتما لازم نیست آب را تا حد نقطه جوش برسانید، چون می‌توانید با کنترل شعله گاز، دمای آن را فقط برای چند دقیقه تا حرارت حدود 85 درجه سانتی‌گراد نگه دارید که در این شرایط نه‌تنها میکروارگانیسم‌های مضر از بین می‌روند بلکه غلظت سایر آلاینده‌های احتمالی در آب در مقایسه با آب جوشیده نیز افزایش نمی‌یابد. از آنجا که بعضی از فلزات سنگین و آلاینده‌های آلی، حلالیت خیلی کمی در آب سرد دارند، بهتر است وقتی می‌خواهید از آب لوله‌کشی شهری برای مصارف شرب استفاده کنید، حتما از شیر مربوط به آب سرد استفاده کنید و چنانچه آب گرم بود، اجازه دهید کمی آب از شیر خارج شود تا دمای آن تغییر کند و سرد شود.(البته توجه داشته باشید، این آب گرم را دور نریزید بلکه آن را جمع‌آوری و برای مصارف دیگر مورد استفاده قرار دهید.) در غیر این صورت نوشیدن و پخت‌و‌پز با این آب گرم شیر لوله‌کشی می‌تواند سلامت را به‌طور جدی در طولانی‌مدت به مخاطره بیندازد.

جهت مطالعه بیشتر: 

1. مدیریت کلرزنی آب آشامیدنی
   
2. سلامت آب از نظر ترکیبات جانبی کلرزنی و آلودگی نفتی
   
3. 9 پاسخ به 9 پرسش درباره آب

نقد هفته نامه سلامت(10)

هفته نامه سلامت در صفحه آخر شماره 444، خبر از عمل ماستکتومی دو طرفه (برداشتن پستان ها با جراحی) روی آنجلیاجولی به علت داشتن زمینه ارثی شدید سرطان پستان می دهد: هشدارهای جراح پلاستیک آنجلیاجولی

ولی گویا این خبر کوتاه رافع نگرانی دست اندرکاران این هفته نامه و متخصصان و مسؤولان سلامت نیست!؛ لذا در شماره 450 ابتدا در گوشه سمت راست بالای جلد این نشریه چنان تصویری از این سفیر ناتوی فرهنگی استکبار درج شده که گویا این علیا مخدره یک چهره محبوب  مردمی است و سپس در صفحه 6(درمانگاه) به قلم دکتر محمداسماعیل اکبری، رییس مرکز تحقیقات سرطان و معاون اسبق سلامت وزارت بهداشت یک نیم صفحه کامل به تحلیل این مسأله می پردازد که " آیا تخلیه پستان آنجلیاجولی قبل از ابتلایش به سرطان، کار درستی بوده است؟ "

درشماره 447 به مناسبت روز جهانی دیابت، طرح اصلی روی جلد این هفته نامه به تصویر تقریباً نیم صفحه ای از تام هنکس با تیتر "دیابت؛ بیماری تام هنکس" اختصاص دارد و در صفحه 11(ویژه روز جهانی دیابت) تقریباً در یک نیم صفحه کامل با ترجمه گزارشی از نشریه گاردین، به تشریح مرض قند ایشان پرداخته می شود: " هنرپیشه مشهور آمریکایی از ابتلایش به مرض قند می‌گوید " و در کنار این گزارش نیز، ستونی در تشریح دیابت "هالی بری"، بازیگر مشهور هالیوودی به چشم می خورد.

از هنرمندان خارجی که بگذریم، در شماره 452 یک کارگردان مشهور داخلی از مرگ خواهرش بر اثر آلودگی هوا شکوه می کند، در شماره 446 یک بازیگر برنامه کودک در دهه 60 از علت مهاجرتش به هلند می گوید و از بی مهری مسؤولین هنری کشور نسبت به هنرمندان می نالد ... و بالاخره در شماره 453 طرح روی جلد اختصاص به تصویری از یک خواننده دارد که همسرش بر اثر حادثه ای از دنیا رفته است و این هفته نامه جار می زند که یا أیها النّاس! یا أیهالمتخصّصون سلامت روان! به کمک این خواننده بشتابید تا از اختلال انطباقی و اختلال استرس پس از حادثه عبور کند!

اما در همین ایام یک هنرمند پیشکسوت وطنی و خالق مشهورترین و خاطره انگیزترین سرودهای انقلابی (بوی گل سوسن و یاسمن آمد، سمفونی 17 شهریور، لاتخف مسلمان، الم نشرح و ...) در نهایت غربت و تنهایی به علت بیماری ریوی، مرض قند و مسمومیت دارویی در هتلی در خیابان طالقانی دعوت حق را لبیک می گوید(البته کمی هم آلودگی هوای تهران در تنگی نفس استاد در هنگام وفاتش موثر بوده به طوری که اورژانس وقتی به محل اقامت ایشان می آید تنگی نفس را علت فوت اعلام می کند) ولی با کمال تأسف در این مدت حتی یک جمله خبر و تحلیل از بیماری و علت مرگ این شاعر، آهنگساز و تهیه کننده 18 سرود انقلاب اسلامی - که تقریباً تمامی آن ها با هزینه شخصی خود تولید نموده بود- در این هفته نامه سوژه یاب و دوستار هنرمندان به چشم نمی خورد.(علی رغم اینکه می دانم حداقل 2 پیامک در این خصوص به این هفته نامه ارسال و موضوع اطلاع داده شده است)

و این یعنی اینکه سوژه بیماری و وفات این خواننده انقلابی به اندازه پستان های آنجلیاجولی برای برخی اصحاب رسانه ما اهمیت نداشته و به قول برخی دوستان: وضعیت زندگی سی سال گذشته و مرگ غریبانه ی استاد محمد علی ابرآویز، بیانیه ای است علیه مدیریت فرهنگی غیر منصفی که سال هاست چشم خود را بر هنرمندان صبور و بی توقع انقلاب اسلامی بسته اند!

نقدهای دیگری در همین رابطه بخوانید:

دغدغه سبک زندگی با تبلیغ نمادهای بیگانه

از هالیوود دوستی تا دغدغه سبک زندگی ایرانی

ما اوباما رو دوست داریم